W środę, 17 lutego wierni Kościoła katolickiego wkroczyli w okres Wielkiego Postu. Czterdziestodniowe przygotowanie do świąt wielkanocnych, stanowiących szczyt całego roku liturgicznego, rozpoczęło się pokutnym obrzędem posypania głów popiołem sprawowanego podczas mszy św. lub specjalnej liturgii Słowa.
Msze św. z obrzędem posypania głów popiołem sprawowane były we wszystkich parafiach diecezji. Z racji obowiązujących obostrzeń pandemicznych zalecono proboszczom, aby zwiększyli liczbę mszy św. odprawianych w Popielec lub organizowali dodatkowe liturgie Słowa z obrzędem posypania głów popiołem. Zgodnie z decyzją watykańskiej Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 12 stycznia br. w tym roku podczas tego obrzędu kapłan – po pobłogosławieniu popiołu – tylko jeden raz wypowiedział formułę „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” lub „pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz”. Następnie z założoną maseczką ochronną, w milczeniu nakładał popiół na głowy wiernych.
Posypanie głów popiołem to znak pokutny pochodzący z tradycji biblijnej. W sugestywny sposób wyraża on grzeszną kondycję człowieka. Przyjmując popiół na głowę wierni uznają swoją ludzką ułomność i niemoc wobec zła oraz deklarują wolę wewnętrznej przemiany pokładając nadzieję w Bożym miłosierdziu i cierpliwości. Ten gest uniżenia rozpoczynający drogę wielkopostnego nawrócenia winien doprowadzić do dobrego przeżycia sakramentu pokuty w dniach poprzedzających święta wielkanocne.
Jak informuje ks. Robert Patro, dyrektor Wydziału Duszpasterskiego Kurii Diecezjalnej w Zielonej Górze w okresie Wielkiego Postu w parafiach można organizować tradycyjne nabożeństwa, takie jak Droga Krzyżowa, czy Gorzkie Żale, należy jednak zachowywać obowiązujące normy sanitarne (limit osób, dystans, zasłanianie nosa i ust). Nie praktykuje się również ucałowania, czy dotykania krzyża na zakończenie nabożeństwa Gorzkich Żali. Wierni oddają cześć krzyżowi poprzez pokłon. Parafialne rekolekcje wielkopostne należy organizować w kościołach z zachowaniem norm sanitarnych i wykorzystując – w miarę możliwości – transmisje internetowe. Z kolei rekolekcje szkolne w tradycyjnej formie i zachowaniem reżimu sanitarnego mogą się odbywać wyłącznie dla klas I-III szkoły podstawowej. Dla starszych klas będzie je można przeprowadzić dopiero po powrocie dzieci i młodzieży do szkół (również poza okresem Wielkiego Postu). Alternatywą są rekolekcje on-line przygotowane przez Wydział Duszpasterstwa Dzieci i Młodzieży. Siedmioodcinkowy cykl pt. „Ojcowskie serce” będzie dostępny na profilu facebookowym oraz na kanale YouTube Centrum DDM. Przez cały Wielki Post należy dołożyć starań, aby wierni mieli możliwość korzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Spowiedź dozwolona jest w przygotowanych do tego wentylowanych pomieszczeniach, z zachowaniem zasad higieny lub w konfesjonałach zaopatrzonych w folię ochronną i regularnie dezynfekowanych.
Okres Wielkiego Postu stanowi przygotowanie do obchodów wielkanocnych. Ma on podwójny charakter. Dla katechumenów, czyli dorosłych kandydatów do chrztu, Wielki Post to czas intensywnych przygotowań do przyjęcia sakramentów inicjacji chrześcijańskiej (chrztu, bierzmowania i Eucharystii), których Kościół ma zwyczaj udzielać przede wszystkim podczas Wigilii Paschalnej. Natomiast wszyscy wierni w okresie Wielkiego Postu poprzez częstsze słuchanie Słowa Bożego, gorliwszą modlitwę i inne praktyki pokutne przygotowują się do odnowienia w noc paschalną zobowiązań wynikających z przyjętego niegdyś sakramentu chrztu. W okresie Wielkiego Postu w liturgii używa się szat koloru fioletowego, ołtarzy nie ozdabia się kwiatami, a na instrumentach wolno grać jedynie dla podtrzymania śpiewu wiernych.